Schoolbreed hetzelfde thema uitwerken: dat zorgt voor mooie verbindingen in de school. Maar niet alle onderwerpen lijken in eerste instantie geschikt om met kleuters op te pakken.
Door Anke Janssen-Tacken, leerkracht groep 1 en 2, BS de Schakel in Broekhuizenvorst
De afgelopen maanden stond schoolbreed het thema Afrika/Azië op de planning. Dat is letterlijk een ‘ver-van-mijn-bed-show’ voor een kleuter. Maar ook reuze interessant en intrigerend! Want hoe is het om ergens te wonen en te leven waar het allemaal heel anders gaat dan hier?
Ik besluit om bij de kleuters het anker ‘Wonen’ van Schatkist als basis te nemen. Het onderwerp ‘Afrika’ staat ver van de kinderen af. Met het anker ‘Wonen’ kan ik eerst dichtbij starten – bij hun eigen woonomgeving – om vervolgens een verbinding te maken met Afrika.
We starten het thema met Pompom: Hij wil weleens weten hoe het is om op een andere plek te wonen. Hij woont nu bij oma en op school, maar misschien zijn er wel meer fijne plekken om te wonen? Hij is benieuwd hoe de huizen van de kinderen eruitzien. Elk kind neemt een foto mee van zijn of haar huis en deze plakken we in een boek. Zo kunnen we elkaars huizen én de verschillen en overeenkomsten leren kennen.
Ook gaan we samen met Pompom op speurtocht door de wijk. We zijn op zoek gegaan naar allerlei elementen die onze wijk zo leuk maken. Pompom is onder de indruk. In de klas gaan de kinderen flink aan de slag met het bouwen van huizen en wijken met blokken en melkpakken.
Daarna is het tijd om de link te maken met Afrika. Pompoms nichtje Loeloe is ooit verhuisd vanuit Frankrijk naar Nederland en heeft hem hierover verteld. Dat prikkelt Pompoms nieuwsgierigheid: ‘Hoe zou het zijn om in een huis hier ver vandaan te wonen? Bijvoorbeeld in Afrika?’
Mijn plan was om de speelhoek in te richten als Afrika-hoek met een ver-weg-huis, waarbij leven tussen de jungledieren centraal zou staan. Maar soms loopt het anders dan gepland…
Compleet onverwacht krijgen we twee nieuwe kinderen in de klas: uit Eritrea, Afrika. Op de kleine school waar ik werk, in een klein dorp in Limburg, heeft dit grote impact. Opeens komt Afrika voor de kinderen een stuk dichterbij. We hebben deze gebeurtenis meteen benut.
De twee kinderen uit Eritrea zijn sinds een paar weken in Nederland en zijn nog nooit naar school geweest. De overgang is voor hen erg groot. Ineens ‘moet’ er van alles: op je stoel zitten, met één ding tegelijk spelen, opruimen waar je mee gespeeld hebt, pas naar buiten gaan als we pauze hebben en meer van dit soort basale dingen. De kinderen uit de klas willen alles weten over hun leven in Afrika.
Op internet vinden we allerlei mooie filmpjes. De kinderen in de klas snappen nu beter waarom het lastig is om in een ander land te gaan wonen. En het prikkelt ook hun nieuwsgierigheid: ze willen ook ervaren hoe de Eritrese kinderen in Afrika gewoond hebben. Er wordt druk gewerkt aan het ver-weg-huis. De hele jungle-insteek die wij gepland hadden, gaat overboord en we maken een echt Afrikaans huis. Dankzij de filmpjes weten de kinderen precies wat ze willen: waterput, zaaien en oogsten, een ‘vuur’ om op te koken en gekleurde doeken als kleding.
En zo ontstaat een heel rijk thema. Het is altijd weer een kunst om de balans te vinden tussen wat jij de kinderen wilt bijbrengen en hoe je aansluit bij wat er leeft. En wat is het elke keer genieten wanneer dit toch lukt. Wat een mooie ervaringen doen we hier op! In ons eigen Afrika, hier lekker dichtbij.
