Begrippen oefenen binnen wereldoriëntatie: 7 werkvormen

Binnen De Zaken van Zwijsen speelt woordenschat een belangrijke rol. In iedere les bieden we leerlingen daarom zes nieuwe begrippen aan waar actief mee geoefend wordt. Bij de toetsles van een thema vind je een lijst van al deze begrippen. Leerlingen kunnen zo makkelijk thuis oefenen ter voorbereiding op de toets.

Productieve werkvormen

Het is goed om begrippen regelmatig opnieuw onder de aandacht te brengen en om ze in andere contexten te plaatsen en te oefenen. Daarvoor zijn leuke oefenvormen te bedenken, maar die zijn lang niet altijd werkelijk productief. Een voorbeeld van een minder productieve oefenvorm is ‘woordzoeker’, want daarbij komt het eigenlijk alleen neer op het herkennen van de vorm van een woord (waarbij je niet eens hoeft te weten wat dat woord betekent).

Hieronder staan enkele oefenvormen waarin begrippen wel in context geoefend kunnen worden. Aan jou de taak om de vorm aan te passen aan het niveau van jouw leerjaar.

Woordenbingo

Maak een werkblad waarop begrippen staan genoteerd in vakken. Lees de omschrijving van een begrip voor. De leerlingen leggen een fiche op het begrip dat bij de omschrijving hoort. Klopt het, dan blijft het fiche op het werkblad liggen. Is het fout, dan neemt de leerling het fiche terug. Wie heeft na afloop de meeste fiches op zijn kaart liggen?

Galgje

Noteer een begrip op de achterkant van een blad. Een leerling krijgt het begrip te lezen. De andere leerlingen mogen aan de hand van vragen bepalen om welk begrip het gaat. De leerling die het begrip heeft gezien, mag alleen antwoorden met ja of nee. Tip: spreek van tevoren af uit hoeveel streepjes de galg is opgebouwd. Je mag 2 of 3 keer raden

Zoek je maatje

Een aantal leerlingen heeft een plakker op het voorhoofd met daarop een begrip. Andere leerlingen hebben een plakker op het voorhoofd met de omschrijving van het begrip. Begrip en omschrijving zoeken elkaar op. Tip: voeg ook enkele begrippen toe waar geen omschrijving bij hoort. Of geef meerdere omschrijvingen van eenzelfde begrip.

Maak een kruiswoordpuzzel

Plaats de omschrijving van de begrippen naast de puzzel, de leerlingen vullen de juiste begrippen in. Op het internet zijn websites te vinden waarop je zelf een kruiswoordpuzzel kunt maken. Tip: je maakt de puzzel eenvoudiger door de in te vullen begrippen boven de puzzel te plaatsen. De leerlingen kunnen daaruit een keuze maken.

Begrippen in zinnen

Projecteer begrippen op het bord. Een leerling maakt een correcte zin met een van de begrippen. Het moet een zin zijn waaruit blijkt dat hij de betekenis van het begrip kent. De volgende leerling neemt een ander begrip en maakt daarmee een zin die aansluit bij de vorige. Maak zo samen een logisch verhaal.

Woordverbanden

Schrijf een aantal begrippen op post-it-blaadjes. Verdeel de leerlingen in groepjes. Elk groepje brengt ordening aan in de begrippen door de blaadjes in een bepaalde structuur op een groot vel papier te plakken. Laat de leerlingen daar aanvullingen maken. Na afloop vertelt elk groepje waarom het voor deze structurering van de begrippen heeft gekozen.

Wie hoort erbij?

Toon op het bord een aantal begrippen. Een groepje van 5 leerlingen gaat even naar een andere ruimte en spreekt af welk begrip het onder de aandacht wil brengen. Elk lid van dit groepje noteert op een A4-tje één trefwoord dat met het begrip te maken heeft. Terug in de klas toont ieder een voor een het woord op zijn blaadje. De overige leerlingen raden aan de hand van de getoonde woorden om welk begrip het gaat. Hoe minder begrippen de klas nodig heeft om het begrip te raden, hoe beter dat het groepje van vijf de trefwoorden heeft gekozen. Herhaal dit met een ander groepje en een ander begrip. Welk groepje is winnaar? Let op: spreek van tevoren af hoe vaak de klas mag raden en hoe dat moet gebeuren.

Meer leuke tips en opdrachten rondom de zaakvakken? Kijk in Digiregie bij ‘artikelen’ of doe inspiratie op in een van onze andere blogs over wereldoriëntatie.

Lees hier meer over wereldoriëntatie in het basisonderwijs.