Schatkist

Inhoudsopgave

Verwonderen en ontdekken in een rijke omgeving waarin kleuters nog echt kleuter mogen zijn: dát is Schatkist. Met Schatkist editie 3 werk je doelgericht aan de brede ontwikkeling van kinderen uit groep 1 en 2. Alle ontwikkelingsgebieden komen aan bod, op basis van de laatste wetenschappelijke inzichten, praktijkervaringen en maatschappelijke veranderingen. Spelenderwijs leren kleuters de wereld om zich heen begrijpen.

Didactiek

Schatkist stimuleert kinderen in hun totale ontwikkeling. In een betekenisvolle context worden kinderen uitgedaagd om samen met elkaar te spelen en zo nieuwe ervaringen op te doen. Pompom helpt kinderen om hun eigen ervaringen te verwoorden.

Onderzoekend leren

In de didactiek van Schatkist vormen onderzoekend en ontwerpend leren de basis. In een uitdagende speel- en leeromgeving worden alle kinderen nieuwsgierig gemaakt om in interactie met elkaar en de leerkracht nieuwe dingen en situaties te onderzoeken, te ontwerpen en in hun spel te verweven. Vanuit hun verwondering en spelbeleving gaan kinderen samen waarnemen, nadenken, handelen en reflecteren. Daarmee zetten ze een eerste belangrijke stap in het aanleren van basisvaardigheden die nodig zijn in het dagelijks leven.

Spelen en leren met Pompom

Pompom is het centrale karakter binnen Schatkist en het vriendje van de kinderen. Schatkist werkt met ankers. In elk anker legt Pompom de kinderen een ‘probleempje’ voor. Vanuit deze centrale probleemstelling gaan de kinderen gezamenlijk op zoek naar oplossingen. Dit verzekert samenhang tussen alle activiteiten. De activiteiten zijn dus geen losse lesjes, maar vormen één samenhangende spel- en leercontext.

De wereld van Pompom vergroot de beleving bij kinderen. Kinderen herkennen zich in Pompom. Hij vormt voor de kinderen de verbinding tussen de wereld van Pompom en hun eigen wereld. Pompom helpt kinderen om hun eigen ervaringen te verwoorden. Pompom zegt bijvoorbeeld dingen die de kinderen zelf misschien nog niet durven te zeggen. Hij stimuleert ze en verlaagt de drempel voor de kinderen om hun eigen ervaringen te delen en uit te spreken. Hierdoor voelen ze zich vrijer om te gaan ontdekken en onderzoeken.

Interactie met de kinderen

Storytelling neemt een belangrijke plaats in bij het ervaringsgericht werken. In elke activiteit staat aangegeven hoe je als leerkracht de interactie met Pompom in de klas kan stimuleren door middel van voorbeeldzinnen die je met Pompom kan zeggen. De reacties van de kinderen geven je vervolgens de mogelijkheid om in te spelen op hun ervaringen. Vanuit die ervaringen gaan de kinderen zelf leren zoeken naar oplossingen.

Leerlijnen

Kerndoeldekkend en 21e eeuwse vaardigheden

In Schatkist komen de volgende kerndoelen aan bod: Taal, Rekenen, Sociaal-emotionele ontwikkeling, Motoriek, Kunstzinnige vorming, Wereldoriëntatie, Wetenschap & Technologie.

21e eeuwse vaardigheden

De activiteiten in Schatkist stimuleren de 21e eeuwse vaardigheden. Je krijgt suggesties om deze nieuwe vaardigheden te ontwikkelen. Zo zijn diverse coöperatieve werkvormen in de activiteiten verwerkt. Op die manier verkennen de kinderen met elkaar een probleem en bepalen ze samen de oplossing. De kinderen zijn creatief, gaan samenwerken en leren met het verwerken van informatie om te gaan.

Wetenschap & technologie

In 2020 is iedere basisschool verplicht om wetenschap & technologie aan te bieden. Dit is nodig omdat de samenleving een steeds grotere kennis van wetenschap en technologie vraagt. Technologie is overal om ons heen en kinderen vinden dat vanzelfsprekend.

Schatkist is het enige kleuteraanbod waarin wetenschap & technologie wordt aangeboden. Wetenschap & technologie zit in Schatkist als fundament in de ankers, in alle ontwikkelingsgebieden en in activiteiten en hoeken die rechtstreeks W&T als doel hebben. Lees er meer over in het artikel Wetenschap & Techniek voor kleuters?!

Opbouw

Kinderen hebben behoefte aan structuur. Ze leren het beste binnen een herkenbaar kader. Schatkist werkt daarom met ankers. Een anker is een betekenisvolle serie van activiteiten. In ieder anker komen alle ontwikkelingsgebieden op een speelse en zinvolle manier aan bod.

Verdeling van de ankers

Een schooljaar is bij Schatkist verdeeld over drie periodes van elk vier maanden:

periode 1: begin augustus t/m eind november,
periode 2: begin december t/m eind maart,
periode 3: begin april t/m eind juli.

De ankers in de verschillende periodes bouwen op in moeilijkheidsgraad.

Opbouw van een anker

Elk anker kent een opbouw in drie fases die elk een week kunnen duren. In de tweede week kun je een keuze maken tussen de ankerthema’s. Een anker duurt vier weken met de mogelijkheid te verkorten naar drie weken of te verlengen naar vijf weken.

Keuzevrijheid

Schatkist biedt 18 ankers, maar je bepaalt zelf wanneer je wat aan bod laat komen. Al met zes Schatkist ankers per jaar bied je een kerndoeldekkend aanbod. Daarnaast heb je alle ruimte om naast Schatkist thema’s ook eigen thema’s of projecten aan bod te laten komen.

Voorbeeld van een kerndoeldekkend aanbod:

Een schooljaar heeft 40 lesweken.
6 Schatkist ankers van 4 weken = 24 weken
Dan heb je nog 40 – 24 = 16 weken over voor eigen thema’s!

Deze eigen thema’s voeg je eenvoudig toe in Digiregie

Je kunt voor elke fase kiezen uit activiteiten die plaatsvinden in:

de kring
kleine kring
speelleeromgeving in de hoeken
de speelzaal
buiten op het schoolplein

Dit zijn vaak activiteiten die je toch al met de kinderen uitvoert.

Differentiatie

Elk kind is anders en ontwikkelt zich in zijn eigen tempo en op zijn eigen manier. Door de activiteiten gedifferentieerd aan te bieden, helpt Schatkist je een passen aanbod te maken voor álle kinderen. Zo is leren en spelen leuk voor iedereen.

Keuze uit drie aanpakken

Schatkist werkt met drie herkenbare aanpakken bij alle activiteiten en voor alle ontwikkelingsgebieden: zon, maan en ster. Daarbij is de differentiatie zo uitgewerkt dat alle kinderen steeds met elkaar verbonden blijven en elkaar versterken, onder andere door de gestructureerde inzet van coöperatieve werkvormen. Deze drie aanpakken staan ook centraal in de methode voor aanvankelijk lezen en taal: Veilig leren lezen.

Uitdagen of meer begeleiden

Bij elke activiteit kun je dus een stapje omhoog of omlaag gaan in niveau. Kleuters met een ontwikkelingsvoorsprong daag je uit en kinderen die iets te moeilijk vinden, geef je meer begeleiding. Binnen een anker worden bij elke activiteit zowel voor groep 1 als groep 2 aanbevelingen gedaan om de activiteit geschikt te maken voor kinderen met een zonaanpak en kinderen met een steraanpak. Deze aanbevelingen geven input voor je periodeplan.

Schatkist editie 3 is VVE gecertificeerd

Schatkist editie 3 hecht veel belang aan het stimuleren van de ontwikkeling bij de VVE-doelgroep en bij taalzwakke kinderen. Er is dus specifieke aandacht voor tweede-taalleerders en anderstalige nieuwkomers. Sinds oktober 2019 heeft de Erkenningscommissie Jeugdinterventies Schatkist editie 3 erkend als ‘integraal VVE-programma’.

Schatkist editie 3 is daardoor nu opgenomen in de databank Effectieve Jeugdinterventies van het Nederlands Jeugdinstituut (NJI). Dit betekent dat Schatkist editie 3 ook als VVE-programma ingezet kan worden.

Vanuit het Rijk en gemeente is er subsidie om Schatkist editie 3 en/of de bijbehorende training aan te schaffen. Neem contact op met jouw gemeente om te vragen hoe zij dit geregeld hebben en waar je subsidie voor krijgt. Dit kan per gemeente verschillen.

Om Schatkist editie 3 als VVE-programma zo goed mogelijk te gebruiken is er een training ontwikkeld.

Observatie en evaluatie

Kleuteronderwijs is vrolijk en speels, maar kent ook zijn doelen en verplichtingen. Schatkist weet die twee uitersten slim met elkaar te combineren. Hoe? Door elk kind in beeld te brengen met Digiregie! Zo krijg je de juiste ondersteuning bij het opbrengstgericht werken in groep 1-2.

Doelen

Bij elke activiteit staat 1 doel centraal, zodat je precies weet wat je van de leerlingen mag verwachten. Je observeert en beoordeelt hoe goed elk kind dit doel beheerst.

Hulptool

Bij Schatkist maak je voor de observatie en registratie dankbaar gebruik van het online programma Digiregie.

Je hebt de voortgang continu in beeld in het digitale leerlingenoverzicht.

Je hebt een totaaloverzicht van alle doelen en observaties, zowel bij de Schatkistactiviteiten als bij je eigen activiteiten.

Periodeplannen en koppeling met Cito

Met Digiregie is het mogelijk om drie keer per jaar periodeplannen te maken op basis van de gegevens die je importeert uit het leerlingvolgsysteem van Cito. Zo hoef je niet in twee verschillende systemen gegevens vast te leggen.

Thuis oefenen

De nieuwsgierigheid van kleuters houdt niet op na schooltijd. Oók thuis willen zij de wereld verder onderzoeken. Schatkist speelt daarop in met leuke materialen voor thuis, die 100% aansluiten bij wat de kinderen op school leren.

Rompompom-spellen

De Rompompom-spellen stimuleren de ontwikkeling van taal, lezen, rekenen en sociaal-emotionele vaardigheden. Het hoofdkarakter Pompom staat daarbij centraal. Tip: attendeer ouders op de Rompompom-spellen.