Inhoud en didactiek Humpie Dumpie

Humpie Dumpie is een uitgave van acht leeswerkboekjes voor groep 3, gericht op begrijpend leren lezen én leesbeleving. De boekjes met prikkelende teksten en uitdagende opdrachten zijn te gebruiken naast élke leesmethode voor aanvankelijk lezen, waaronder Veilig leren lezen.

Didactiek

Leren lezen is leuk! Vooral als je de juiste materialen aangeboden krijgt. Met Humpie Dumpie, een uitgave van acht prikkelende leeswerkboekjes, zit dat wel snor. De boekjesreeks neemt jonge lezers mee op avontuur. Aan de hand van meeslepende teksten en uitdagende opdrachten ontwikkelen leerlingen zich razendsnel tot oersterke lezers die elke letter begrijpen én beleven. Dat lukt alleen Zwijsen, dé leesspecialist.

Naast élke leesmethode voor aanvankelijk lezen

Humpie Dumpie is een rijke aanvulling op élke leesmethode voor aanvankelijk lezen. De uitgave is bedoeld voor groep 3, maar is ook nog prima te gebruiken voor groep 4. Elk boekje heeft een unieke context, waardoor alle exemplaren los en flexibel zijn in te zetten naast de bestaande leerstof met eigen thema’s. Werkt u met Veilig leren lezen, dan zijn de boekjes geschikt voor zowel de 2e maanversie als de kim-versie.

Zelfstandige verwerking

Fictie, non-fictie, informerende en verhalende teksten, dialogen, brieven, moppen, stripverhalen en méér: alles passeert de revue! Leerlingen oefenen zelfstandig met teksten en opdrachten in het kader van begrijpend leren lezen en leesbeleving. Dat doen ze op het moment dat zij er zelf aan toe zijn én altijd op het eigen niveau. Humpie Dumpie staat voor leesonderwijs op maat.

Opbouw

Met Humpie Dumpie, dé aanvulling op alle leesmethodes voor aanvankelijk lezen, ontwikkelen leerlingen zich tot oersterke lezers die teksten beter begrijpen én daardoor ook meer beleven. De acht leeswerkboekjes kenmerken zich door een vaste opbouw, waarbij tekst en opdracht elkaar op speelse wijze afwisselen.

Vaste opbouw

Alle leeswerkboekjes hebben een vaste en herkenbare opbouw. Ieder boekje begint met enkele oefeningen die het lees- en opdrachtenniveau van het betreffende boekje weergeven. Daarna volgt een uitvoerige inhoudsopgave. Vervolgens start het verhaal (in aparte hoofdstukken), mét een geheimzinnige ontknoping. Hoewel de hoofstukken op zichzelf staande verhaaltjes zijn, bestaat er toch een duidelijke samenhang dankzij een centraal thema en een rodedraad-figuurtje. Ieder boekje eindigt met een terugblik en opdracht gericht op de persoonlijke ervaringen van de leerling.

Interactief lezen

Humpie Dumpie draait om leesbegrip en leesbeleving. De teksten in de leeswerkboekjes worden regelmatig afgewisseld met opdrachten, zodat de lezer kritisch blijft nadenken over de inhoud: het interactief lezen. De opdrachten zijn gericht op terugblikken (op eerder gelezen teksten) en op voorspellingen (over het vervolg). Omdat het accent op lezen ligt, zijn de opdrachten snel en eenvoudig te maken. Denk aan het zetten van een kruisje of trekken van een verbindingslijntje. Alleen bij de open opdrachten, waarbij leerlingen de eigen meningen en ervaringen mogen delen, komt er meer schrijfwerk aan bod.

Individueel of coöperatief

Leesmaatje ‘Humpie’ zorgt voor de teksten, doemaatje ‘Dumpie’ voor de opdrachten met pictogrammen en spelregels. Tekst en opdracht worden op speelse wijze afgewisseld, om te voorkomen dat leerlingen eerst de hele tekst lezen en daarna pas alle opdrachten maken op basis van ‘wat ze nog weten’. Leerlingen oefenen vooral individueel, maar er bestaan ook opdrachten met een microfoontje. Hierbij mogen leerlingen een ander bevragen of samen overleggen, zodat ze kritisch blijven lezen en van elkaar leren.

Differentiatie

Geen kind is hetzelfde. Goed onderwijs speelt daarop in. Bij Zwijsen vinden we het belangrijk dat kinderen op hun eigen tempo en met veel zelfvertrouwen leren, ontdekken en groeien. Humpie Dumpie heeft daarom voor elke leerling een geschikt leeswerkboekje, passend bij het eigen niveau. De boekjes zijn te gebruiken wanneer de leerling er zelf aan toe is. Dat is wat je noemt ‘leesonderwijs op maat’.

Opbouw in moeilijkheidsgraad

Met Humpie Dumpie is het makkelijk differentiëren. De leeswerkboekjes 1 tot en met 8 bouwen op in moeilijkheidsgraad, zowel op het gebied van leestechniek als leesbegrip. Daarmee sluit Humpie Dumpie naadloos aan bij de diverse fasen van het aanvankelijk lezen.

Oefenen op het eigen niveau

Humpie Dumpie is flexibel inzetbaar naast élke leesmethode voor aanvankelijk lezen. Ideaal voor leerlingen die extra willen oefenen met begrijpend leren lezen of juist meer uitdaging nodig hebben. Oefenen op het eigen niveau, dát is de kern van Humpie Dumpie. Een mooi voorbeeld daarvan is de combinatie Humpie Dumpie en Veilig leren lezen. 

Veilig leren lezen werkt met drie aanpakken: ster, maan, zon. Humpie Dumpie speelt daarop in: 

• Ster-leerlingen | Het doel voor deze risicolezers is om vlot en vloeiend te leren lezen, maar met de eerste deeltjes van Humpie Dumpie maken zij ook alvast laagdrempelig kennis met begrijpend leren lezen.
• Maan-leerlingen | Deze methodevolgers, leerlingen met een gemiddelde leesontwikkeling, hebben met Humpie Dumpie voldoende oefenmateriaal in handen om telkens weer iets beter te worden.
• Netnietzon-leerlingen | Deze leerlingen ontwikkelen zich tot vlotte lezers, waardoor ze meer uitdaging nodig hebben. Humpie Dumpie biedt uitkomst. 
• Zon-leerlingen | Deze vlotte lezers kunnen makkelijk extra taken aan, dus kom maar op met die moeilijkere teksten en opdrachten uit de laatste deeltjes van Humpie Dumpie.

Schrijven of stempelen

Humpie Dumpie focust op lezen, niet op schrijven. Daardoor kunnen ook leerlingen met schrijfmotorische problemen óf leerlingen die nog over onvoldoende schrijfvaardigheid beschikken aan de slag met de leeswerkboekjes. Leerlingen mogen de letters op hun eigen manier schrijven (het gaat om de inhoud, niet om correcte spelling) of stempels gebruiken. De eerste deeltjes doen een gering beroep op de schrijfvaardigheid. In de laatste deeltjes neemt het aantal opdrachten waarin leerlingen hun antwoord zelf schrijven geleidelijk toe. 

Tips voor de leerkracht

De kracht van Humpie Dumpie is dat leerlingen zelfstandig mogen oefenen met begrijpend leren lezen. Zij leren beter naar de inhoud van teksten kijken, waardoor ook de leesbeleving toeneemt. Is er in dit verhaal ook nog een rol voor jou, de leerkracht, weggelegd? Jazeker!

Kies samen het juiste boekje

Aan de hand van observaties en toetsgegevens kies je samen met de leerling een leeswerkboekje op zijn of haar niveau. Belangrijk: de leerling moet het technische leesniveau van het boekje beheersen. Om zeker te zijn van je keuze neem je samen met de leerling de startpagina’s (pagina 2 en 3) door. Deze geven een duidelijk beeld van de moeilijkheidsgraad van het boekje. 

Laat leerlingen samenwerken

Coöperatief leren is een sterke factor in het leerproces van kinderen. Daarom is het werken met een maatje in de klas belangrijk. Humpie Dumpie biedt die mogelijkheid met de microfoontjes-opdrachten. Creëer regelmatig momenten van uitwisseling, waarin leerlingen met hetzelfde boekje de reeds gemaakt opdrachten bij de microfoontjes (zie pictogrammen) samen bespreken. 

Geef feedback

Bij Humpie Dumpie oefenen leerlingen zelfstandig met tekst. Ze worden daarbij niet getoetst. Vanzelfsprekend is het wél raadzaam om regelmatig feedback te geven. Elk leeswerkboekje heeft een eigen antwoordenboekje. Bespreek met de leerlingen dat meerdere antwoorden bij een opdracht goed kunnen zijn. Dat stimuleert om alle antwoorden goed te lezen.

Flexibel inzetbaar 

De leeswerkboekjes zijn flexibel inzetbaar: voor verschillende doelgroepen op verschillende momenten. Zowel voor groep 3 als voor groep 4. In combinatiegroepen is het leuk om leerlingen van groep 3 en 4 met elkaar te laten praten over de boekjes. Humpie Dumpie is ook geschikt voor scholen die werken met weektaken, contractwerk en coöperatieve en zelfstandige blokuren.