Inhoud en didactiek Pennenstreken 2

Pennenstreken is de meest gebruikte schrijfmethode voor groep 1 tot en met 8. Kinderen leren op een vlotte en leesbare manier schrijven en ontwikkelen een eigen handschrift. De methode neemt je werk uit handen, biedt veel keuzevrijheid, maakt slim gebruik van digitale mogelijkheden én houdt rekening met verschillen tussen jonge schrijfkampioenen. Wie (met Pennenstreken) schrijft, die blijft.

Didactiek

Leren schrijven is een van de belangrijkste dingen die een kind leert. Hoewel we in een digitaal tijdperk leven, blijven pen en papier onmisbaar. We maken lijstjes, schrijven kaarten, noteren afspraken op papier. Dat blijft. En belangrijker nog, met onze zelfgeschreven teksten en ons eigen handschrift laten we zien: dít ben ik. Met het leren schrijven, ontwikkelen kinderen ook veel andere vaardigheden. Ze trainen bijvoorbeeld de fijne motoriek, oog-handcoördinatie, het concentratievermogen en kunnen meer onthouden. En dát is weer makkelijk bij het leren van andere vakken, zoals taal en spelling. Leren schrijven is dus niet zomaar iets. Kies daarom voor Pennenstreken, de meest gebruikte schrijfmethode van Nederland.

Vlot en leesbaar schrijven

De meeste kinderen leren schrijven met Pennenstreken: meer dan de helft van de Nederlandse basisscholen werkt met deze populaire schrijfmethode. Het geheim? Pennenstreken focust op vlot en leesbaar schrijven, met behulp van praktische oefeningen en schrijfadviezen. Kinderen ontwikkelen op hun eigen niveau en tempo een uniek handschrift om trots op te zijn. Dit kan zowel in verbonden schrift als in blokschrift.

Om over naar huis te schrijven…

Pennenstreken sluit aan bij het onderwijs van nu. Er bestaat een grote keuzevrijheid, waardoor elke school de methode volgens de eigen wensen, voorkeuren en aanpak kan toepassen. Een ander pluspunt is dat Pennenstreken je veel werk uit handen neemt en maximaal ondersteunt. Er zijn uiteenlopende digitale mogelijkheden en je krijgt nuttige tips bij het aanleren, beoordelen en verbeteren van het handschrift. Pennenstreken, een methode om over naar huis te schrijven!

Opbouw

Pennenstreken: op weg naar een vlot en leesbaar handschrift. Van ‘hoe hou je het beste een pen vast?’ tot het ontplooien van een eigen vlot en leesbaar handschrift. Met Pennenstreken maken leerlingen van groep 1 tot en met 8 een immense schrijfontwikkeling door. Geen tijd te verliezen. Laten we beginnen…

Groep 1 en 2: schrijfvormen

Het Pennenstreken-kleuterpakket bereidt kinderen uit groep 1 en 2 spelenderwijs voor op het echte werk. Zo zijn ze bij de start in groep 3 al vertrouwd geraakt met de didactiek, schrijfvormen, schrijfliedjes, een goede pengreep en zithouding.

Groep 3: kleine letters

In groep 3 is het schrijfprogramma het meest intensief, met in het eerste half jaar vijf basislessen per week en in het tweede half jaar twee basislessen per week plus eventueel één extra oefenles. Leerlingen ontdekken de kleine letters, leestekens, cijfers en het verbonden- en blokschrift. De volgorde van kleine letters leren schrijven: 1) instructiefilmpje, 2) schrijven in open vlak, 3) op korte lijntjes en 4) in liniatuur. De aanpak van Pennenstreken is naadloos gekoppeld aan Veilig leren lezen kim-versie.

Groep 4: hoofdletters

Het programma voor groep 4, bestaande uit 36 lesweken, richt zich op hoofdletters leren schrijven. Startend met drie basislessen per week en vervolgens twee basislessen per week plus eventueel één extra oefenles. De volgorde van hoofdletters leren schrijven: 1) instructiefilmpje, 2) schrijven in open vlak, 3) op korte lijntjes en 4) in liniatuur, waarbij leerlingen telkens een stapje kleiner leren schrijven. Pennenstreken koppelt leren schrijven aan het spellingonderwijs.

Groep 5 tot en met 8: een eigen handschrift

Het programma voor groep 5 tot en met 8 bestaat uit 32 lesweken, met acht themablokken van vier weken. De leerlingen ontwikkelen een goed, vlot en leesbaar eigen handschrift, wat ook in dit digitale tijdperk van grote waarde blijft. Groep 5 krijgt twee basislessen per week en groep 6 tot en met 8 één basisles per week, indien nodig met extra oefenlessen. 

Compact programma speciaal voor de bovenbouw

Pennenstreken biedt in groep 7 en 8 een compact programma. Gedurende het jaar geef je 32 schrijflessen: 1 les per week. Al met 15 minuten schrijfonderwijs per week houd je de schrijfvaardigheid op peil en geef je leerlingen een goed geautomatiseerd en leesbaar handschrift mee naar de middelbare school. De leerlingen werken grotendeels zelfstandig in één schrijfboek per jaar. Het aantal instructiemomenten bepaal je naar wens op 1x per week, 1x per twee of 1x per vier weken.

Differentiatie

Met Pennenstreken is het makkelijk differentiëren. Onder meer met oefenboeken, extra kopieerbladen en uitlegkaarten speel je eenvoudig in op niveauverschillen in de klas. Verder kan je met de keuze voor verbonden- of blokschrift het schrijfonderwijs aanpassen op het schrijfniveau van individuele leerlingen.

Niveaudifferentiatie: zelfstandig werken én oefenen

Pennenstreken stimuleert het zelfstandig werken van leerlingen. Letters en verbindingen komen systematisch en stap voor stap aan bod, wat zorgt voor een routinematige en efficiënte manier van werken. Ook de uitlegkaarten, schrijf- en oefenboeken en nakijkbladen in de bijbehorende leerkrachtsoftware bevorderen het zelfstandige leerproces. Leerlingen die meer moeite hebben met vlot en leesbaar schrijven dan anderen, kunnen met oefenboeken (zowel voor het verbonden- als het blokschrift) specifieke schrijfproblemen tackelen.

Niveaudifferentiatie: blokschrift

Heb je gekozen voor het verbonden schrift, maar vinden sommige kinderen dit lastig? Geen punt! Het is namelijk mogelijk om hen hetzelfde programma aan te bieden in blokschrift. De lesinhoud van de schrijfboeken loopt in beide schriftsoorten gelijk op. In de leerkrachtsoftware of handleiding switch je eenvoudig van het verbonden schrift naar het blokschrift.

Niveaudifferentiatie: motoriek

Kinderen met een goede, fijne motoriek schrijven makkelijker. Pennenstreken biedt een complete leerlijn met motoriekoefeningen en houdingsaanwijzingen aan via filmpjes in de leerkrachtsoftware. Daarnaast zijn in het schrijf- en oefenboek van groep 6 kleine kleurplaten aanwezig: kleuren stimuleert de fijne vingermotoriek van leerlingen.

Tempodifferentiatie: plusleerlingen

Leerlingen die snel klaar zijn met hun schrijfopdrachten en goed leesbaar schrijven, hoeven niet nóg meer te schrijven. Het aanbieden van pluswerk of extra schrijfwerk is dus niet noodzakelijk. Alleen in groep 4 geeft Pennenstreken suggesties voor extra opdrachten voor plusleerlingen die graag meer willen schrijven.

Differentiatie: schrijfmateriaal

Een pen, potlood of toch liever een vulpen? Pennenstreken geeft geen dwingende adviezen voor het gebruik van schrijfmaterialen. Gedurende het schooljaar krijg je op diverse momenten het advies om per leerling te evalueren: welk materiaal past het beste bij hem of haar?

Toetsing en evaluatie

Met Pennenstreken boeken jonge schrijvers razendsnel mooie resultaten. Deze resultaten zijn eenvoudig te monitoren door de leerkracht, maar ook door de leerlingen zelf. Kies de manier die het beste past bij jouw aanpak en klas.

Toetsen

Groep 3 sluit elke kern af met een korte schrijftoets. De uitkomst daarvan geeft een beeld van de beheersing van de schrijfletters, het verbinden van de letters (verbonden schrift) of het spatiëren van letters en woorden (blokschrift). Leerlingen van groep 4 tot en met 8 krijgen twee toetsen per jaar. Vanaf groep 5 komen daar maandelijks tempolessen bij. Afhankelijk van de resultaten bied je leerlingen op maat extra herhaling met de oefenboeken of kopieerbladen. Indien je het aantal toetsen te hoog vindt, is het ook mogelijk om alleen de eindtoets (einde schooljaar) af te nemen.

Zelfreflectie

Leren van je eigen fouten en megatrots zijn op je vooruitgang: óók dat is Pennenstreken. De methode leert leerlingen (onder meer met nakijkbladen) om kritisch naar hun eigen werk te kijken en het te beoordelen. Waar moeten zij bijvoorbeeld het handschrift bijsturen, zodat het goed leesbaar blijft? Al in groep 3 mogen leerlingen de bestgelukte letter omcirkelen en in het zonnetje zetten: goed gedaan!

Registratie

Voor het vastleggen van toetsresultaten en het observeren van leerlingen tijdens andere momenten zijn observatie- en registratiebladen beschikbaar. Pennenstreken laat je alleen het hoogstnoodzakelijke registreren. Schrijfonderwijs moet wel praktisch blijven, ook voor jou.

Software

Ontdek de digitale mogelijkheden van Pennenstreken. Gegarandeerd meer leesplezier, levendige en overzichtelijke lessen én veel bijzondere extra’s waarmee je het beste uit je leerlingen haalt. De software stimuleert het zelfstandig werken van jonge schrijvers én ondersteunt  je optimaal.

Leerkrachtsoftware

Wist je dat er een duidelijk verband bestaat tussen de kwaliteit van de instructie en de leesprestaties van leerlingen? Daarom is de leerkrachtsoftware een onmisbare digibordtool! Je instructie wordt leuker, spannender en interactiever én daarmee stijgt het leerrendement. In de leerkrachtsoftware vind je onder meer letterfilmpjes met praktische aanwijzingen voor het aanleren van letters, letteranimaties, schrijfletterspellen, motoriekoefeningen met filmpjes (een kwestie van kijken en nadoen), een uitlegbord, spiekbord én voorgeschreven antwoordbladen.

In de leerkrachtsoftware zijn alle lessen van Pennenstreken uitgewerkt, zowel voor het verbonden schrift als voor het blokschrift. Je klikt eenvoudig door de les heen en alle oefeningen, materialen en aanvullende tools verschijnen vanzelf in beeld. Leren schrijven is nog nooit zo makkelijk en leuk geweest!

Geen tijd om te lezen? Bekijk dan deze korte video’s