Veelgestelde vragen Code D

Code staat voor decoderen en ontcijferen want met Code D ontdekken de leerlingen de wereld op een actieve manier. De D staat voor denken, doen en doordenken, want dat doen de leerlingen met de opdrachten van Code D.

Code D is voor groep 5 t/m 8.

Komen er ook lessen voor groep 3 en 4 bij?

Jazeker. Als groep 5 t/m 8 klaar is, wordt gestart met het schrijven voor groep 3 en 4. In groep 3 wordt aangesloten bij Veilig leren lezen.

Ja, en de vakgebieden die van nature al bij elkaar passen, zijn met elkaar gecombineerd:

• mens en maatschappij – geschiedenis en aardrijkskunde (sociale geografie)
• mens en natuur – natuur & techniek en aardrijkskunde (fysische geografie)

Door een combinatie van 2 vakgebieden aan te bieden kunnen de kinderen verbanden leggen. En daardoor krijgen ze meer grip op de wereld. En op deze manier blijft de chronologie van de geschiedenis bewaard: deze thema’s moeten lineair aangeboden worden. De thema’s van Mens en natuur kunnen naar eigen believen aangeboden worden. In het voortgezet onderwijs wordt ook zeer regelmatig deze keuze gemaakt en er zijn geluiden dat dit ook in de nieuwe kerndoelen zal worden opgenomen.

Ja. Met Code D voldoe je volledig aan de kerndoelen ‘Oriëntatie op jezelf en de wereld’. Bovendien werk je doelgericht aan burgerschapsvorming met een burgerschapsles per thema.

Los werkt het, samen werkt het beter. Door met alle 3 de methodes te werken, gaan de kinderen het geleerde toepassen. De onderwerpen van Code D kunnen als basis dienen voor de schrijfopdrachten in Taaljacht. Hierdoor leren kinderen dieper. Dat geldt ook voor het close reading van Estafette: in elk thema van Code D staat een tekst, aansluitend op het thema, die middels close reading wordt behandeld.

Het zijn opdrachten waarbij we van de leerlingen vragen om goed te kijken en goed na te denken. De kijk- en denkopdrachten vragen net even wat meer tijd, geduld en vaardigheden. Een antwoord wordt besproken in tweetallen of groepjes. Door met argumenten te komen en te luisteren naar argumenten verfijnen leerlingen hun denken en kijken. En de inhoud van de opdracht beklijft!

Jazeker! Er is een volledige leerlijn vaardigheden toegevoegd aan de inhoudelijke leerlijn. In elke les staan kijk- en denkopdrachten centraal. In deze opdrachten gaat de leerling middels een aangeboden vaardigheid op zoek in de bronnen. Per les is er 1 vaardigheid uitgekozen waar speciale aandacht aan wordt gegeven. Hier staat een observatiepunt voor in de lesbeschrijving en een aantal vragen hoe u de leerlingen verder kunt helpen. Dus kennis en vaardigheden staan centraal in Code D.

Ja. Alle opdrachten van Code D zijn kijk- en denkopdrachten en deze opdrachten doen stuk voor stuk een beroep op verschillende vaardigheden van de leerlingen, zoals kritisch en creatief denken, logisch redeneren en communiceren. Dat geldt ook voor de burgerschapsles en de les onderzoekend en ontwerpend leren in ieder thema. Alle 21^e eeuwse vaardigheden zijn op deze manier gedekt.

Ja. In 80% van de opdrachten werken de kinderen samen. Code D gelooft in de kracht van samen leren en samen werken. Samen overleggen, logisch redeneren, dieper nadenken, argumenteren, dat is de kracht van Code D.

Waarom vindt Code D  samenwerken zo belangrijk?

• Antwoorden met elkaar bespreken zorgt voor meer begrip.
• Interactie verscherpt het beeld.

Door samenwerken gaan kinderen als vanzelf vaktaal opnemen binnen hun eigen taalgebruik.

Ja. Les 5 van ieder thema is een burgerschapsles waarin maatschappelijke thema’s aan bod komen die logisch voortvloeien uit de andere lessen in het thema. Dus eerst bieden we met Code D kennis aan zodat kinderen gefundeerd deelnemen aan de burgerschapsles. Voorbeelden zijn: Waarom is een land een land? Waar kun je in geloven? Verbeter je wijk. Hebben dieren recht op privacy? Wat moeten we doen met de gouden koets? Per leerjaar zijn er 10 burgerschapslessen.

In Code D leren de leerlingen topografie in vijf stappen, met behulp van het digitale oefenprogramma Topotour:

1. Oriënteren: klassikaal met een klassikale opdracht, leerkrachtgestuurd.
2. Leren: met een blinde kaart of in Topotour, individueel.
3. Oefenen: met snelle testjes in Topotour, individueel.
4. Gebruiken: met toepassingsopdrachten in Topotour, individueel.
5. Herhalen: met snelle testjes in Topotour, individueel.

Na elk thema maken de kinderen individueel een topografietoets in Topotour. Bij aanvang van schooljaar ’23-24 is topotour nog niet beschikbaar. Leerlingen kunnen wel  oefenen met de printbladen uit Code D.

Welke topografielijst gebruikt Code D?

Code D gebruikt de lijst die voorheen door het Cito gemaakt werd, en die nu onderhouden wordt door het SLO. Op deze lijst staan 300 topografische namen (toponiemen): 100 toponiemen in Nederland, 100 in de rest van Europa en 100 in de rest van de wereld. In Code D is deze lijst waar nodig aangevuld met toponiemen die passen bij het thema.

Als je alle startlessen en OOL-lessen geeft, kom je aan 80 lesuren per leerjaar (2 keer per week een les met Code D). Als je deze lessen overslaat, kom je aan 60 lesuren per leerjaar (2 keer per week een les met Code D). En daartussen kun je je eigen keuze maken: als een thema de leerlingen erg aanspreekt, kun je er deze keer voor kiezen om wel de OOL-les te geven.

Ja. Voor Code D gebruiken we het combinatiemodel dat binnen wereldoriëntatie heel gangbaar is: de leerkracht geeft aan groep 5/6 dezelfde les aan beide groepen. Het ene jaar start de leerkracht met het materiaal van groep 5 en het volgende leerjaar start de leerkracht met het materiaal van groep 6. Om ervoor te zorgen dat de leerlingen die in groep 5 zitten en starten met het materiaal van groep 6, ook de chronologische geschiedenis aangeboden krijgen, maken we enkele lessen (het opstapprogramma) voorafgaand aan de werkboeken van groep 6. Hierin krijgen de leerlingen uit groep 5 de geschiedenis tot de Middeleeuwen in vogelvlucht aangeboden. Dit geldt ook voor de groepen 7/8. Hierbij is echter geen opstapprogramma nodig, aangezien deze leerlingen de Nederlandse geschiedenis al een keer hebben doorlopen.

Jazeker! Met Mens en natuur is dit heel goed mogelijk. Elk eerste thema heeft in elk leerjaar hetzelfde centrale onderwerp, namelijk de aarde. Alle thema’s 2 hebben als centraal thema ‘Balans’’. Elk derde thema gaat over ontdekkingen, het vierde thema over overleven en het vijfde thema over mensen.

Ja. In het werkboek van Code D staan rijke teksten die je hiervoor kunt gebruiken. Daarnaast kun je bij elk thema via het digibord een werkblad met een extra tekst voor begrijpend lezen downloaden. De teksten passen bij het thema en er staan opdrachten bij volgens de principes van close reading. De handleidingen voor de lessen begrijpend lezen komen in het dashboard te staan. Evenals de tekst en de vragen voor de leerlingen.

Ja, de thema’s in Code D hebben een vaste volgorde. Geschiedenis zit chronologisch in de thema’s mens en maatschappij. Die thema’s hebben dus een vaste volgorde. Ook de thema’s mens en natuur hebben een vaste volgorde, maar hier kun je desgewenst van afwijken, voor schoolbrede projecten over een bepaald onderwerp bijvoorbeeld.

Het is mogelijk om de thema’s los te bestellen. Om de kerndoelen af te dekken adviseren we om de hele methode, dus Mens en maatschappij en Mens en natuur aan te schaffen. Maar als er andere zwaarwegende redenen zijn waarom niet alle thema’s aangeboden kunnen worden, dan is het mogelijk om losse thema’s aan te schaffen. Uiteraard is dit de verantwoordelijkheid van de school.

Nee, je kunt ook eerst een thema mens en maatschappij afronden en dan een thema mens en natuur aanbieden. Door beide vakgebieden elke week te geven is Code D eenvoudig te verdelen bij een duobaan.

Nee. Het kernwoord van Code D is dat de methode rijk maar behapbaar is. De leerlingen kunnen de opdrachten maken zonder dat daar allerlei extra materialen voor nodig zijn. En voor jou als leerkracht is de voorbereidingstijd beperkt. Alle lessen worden ondersteund met het digibord en in de themahandleiding zijn ze compact en overzichtelijk uitgewerkt. Als je de handleiding omdraait, heb je een inspiratiemagazine, de Doris, passend bij dit thema. Hierin staat handige achtergrondinformatie, tips en inspiratie om vooraf door te nemen. Per thema is er 1 magazine/handleiding voor jou.

Nee. Er is bewust gekozen voor een papieren methode, omdat de kijk- en denkopdrachten zich niet lenen voor digitale verwerking. Wij geloven in de kracht van werken op papier bij wereldoriëntatie. Ook het samenwerken is bij Code D van cruciaal belang. Hierbij voegt een digitale drager geen meerwaarde. Leerkrachten van de pilot gaven ook aan het prettig te vinden een keer les te geven zonder de computer. Er is wel oefensoftware voor topografie, namelijk het oefenprogramma Topotour voor op school en thuis.