Inhoud en didactiek Uk & Puk

Uk & Puk is speciaal ontwikkeld voor kindercentra, met kinderen van 0 tot 4 jaar. De activiteiten stimuleren het actief spelen en ontdekken, waardoor baby’s, dreumesen en peuters op heel natuurlijke wijze nieuwe vaardigheden opdoen en zich breed ontwikkelen. Ukken groeien zo als vanzelf toe naar groep 1.

Didactiek

Van een pasgeboren baby die totaal afhankelijk is van anderen, tot een 4-jarige kleuter die trots aan zijn eerste schooldag begint: kinderen van 0 tot 4 jaar maken een gigantische ontwikkeling door. Ze leren tijgeren, kruipen, lopen, fietsen. Brabbelen, praten, zingen. Spelen, nadoen, delen. En niet te vergeten: ze willen steeds meer zélf doen.

Uk & Puk geeft kinderen de ruimte en de vrijheid om spelend de wereld te verkennen, om in een veilige omgeving zélf op onderzoek uit te gaan. Door actief te spelen en te ontdekken maken ze een mooie groei door: van baby naar dreumes naar peuter naar kleuter die vol zelfvertrouwen het schoolplein opstapt.

Actief spelen en ontdekken

Uk & Puk is een uniek totaalprogramma voor kindercentra, met jonge kinderen van 0 tot 4 jaar. De activiteiten stimuleren de spraak- en taalvaardigheid, sociaal-emotionele vaardigheden, motorische en zintuiglijke vaardigheden en geven de eerste rekenprikkels. Dit alles gaat heel geleidelijk, op speelse wijze. Want bij Uk & Puk draait het niet om lesjes geven en leren, maar om actief spelen en ontdekken. Wat ukken het liefste doen!

Ontwikkelingslijnen

Het totaalprogramma van Uk & Puk werkt aan de spraak- en taalvaardigheid, sociaal-emotionele vaardigheden, motorische en zintuiglijke vaardigheden en geeft de eerste rekenprikkels.

• Spraak- en taalvaardigheid – De activiteiten stimuleren de mondelinge taalvaardigheid (spreken en luisteren). Door veel samen te praten lok je kinderen uit om taal te gebruiken en reageer je op hun reacties. Ook is er veel aandacht voor de woordenschat: per activiteit staan 10 woorden centraal, die door ‘doen’ echt betekenis krijgen. Aan de hand van kijk- en voorleesactiviteiten stimuleer je de woordenschat en het begrijpend luisteren.
• Sociaal-emotionele ontwikkeling – De activiteiten leren kinderen om te gaan met zichzelf en anderen: vertel, maak keuzes, help een ander. 
• Motorische en zintuiglijke ontwikkeling – De activiteiten helpen kinderen om hun sensomotoriek, fijne en grote motoriek en lichaamsbesef te ontwikkelen.
• Eerste rekenprikkels – De activiteiten besteden aandacht aan de beginnende rekenontwikkeling bij kinderen. Het gaat om het opdoen van eerste ervaringen.

Brede ontwikkeling

Uk & Puk is niet moeilijk, maar wel doordacht. Door 0- tot 4-jarigen de ruimte, de vrijheid en het vertrouwen te geven om zélf op ontdekking te gaan en hun spel op de juiste manier aan te moedigen, maken zij op natuurlijke wijze een brede ontwikkeling door. Speel, ontdek, groei…

---

Opbouw

Baby’s, dreumesen en peuters hebben behoefte aan structuur, grenzen en kaders waarbinnen ze op een veilige en vertrouwde manier de wereld kunnen ontdekken. Uk & Puk biedt een flexibele, heldere en compacte aanpak. Fijn voor ukken, handig voor pedagogisch medewerkers.

Thema’s

Het totaalprogramma van Uk & Puk bestaat uit 10 aansprekende thema’s. Elk thema biedt 12 activiteiten voor ongeveer 6 weken. Alle thema’s komen uit de directe belevingswereld van jonge kinderen en spelen zich af in het hier en nu. Het programma start met het thema ‘Welkom Puk’; daarna is de volgorde van de thema’s vrij. 

Dit zijn de thema’s van Uk & Puk:

• Welkom Puk! 
• Knuffels 
• Hatsjoe! 
• Ik en mijn familie 
• Wat heb jij aan vandaag? 
• Regen 
• Dit ben ik! 
• Eet smakelijk! 
• Reuzen en kabouters 
• Oef, wat warm!

Extra thema:

• Ik ga naar de basisschool

---

Activiteiten

Ieder thema bevat 12 activiteiten: 3 activiteiten voor de grote groep, 7 activiteiten voor groepjes van maximaal 3 kinderen én 2 activiteiten om individueel te doen. De duur van een activiteit is afhankelijk van het kind zelf en de interactie in de groep. 

Over de activiteiten:

• Alle activiteiten zijn uitgewerkt per leeftijdscategorie: baby, dreumes en peuter. 
• Bij elke leeftijdscategorie staat vermeld wat de kinderen gaan doen en aan welke leerdoelen ze werken. Ook krijg je telkens een woordenlijst.
• Elke activiteit verloopt volgens een vast stramien: introductie, kern, uitbreiding en afsluiting.
• Je begeleidt de kinderen in een grote groep, in kleine groepjes of individueel.
• De activiteiten geven volop mogelijkheden voor zowel verticale als horizontale groepen.
• Kinderen meer uitdaging bieden? Of tips nodig voor extra activiteiten? Raadpleeg het activiteitenkatern: voor elke activiteit een moeilijkere variant én ideeën. 

---

Differentiatie

Uk & Puk biedt een totaalprogramma voor baby’s (0 tot 1,5 jaar), dreumesen (1,5 tot 2,5 jaar) en peuters (2,5 tot 4 jaar). Omdat het verschil tussen baby’s en dreumesen natuurlijk erg groot is, zijn er voor elke leeftijdscategorie activiteiten, doelen en aanwijzingen op maat ontwikkeld. Hierdoor kun je zowel met horizontale als verticale groepen werken.

Ontwikkelingsvaardigheden

Uk & Puk besteedt per leeftijdscategorie aandacht aan andere ontwikkelingsvaardigheden, bestaande uit: spraak en taal (interactie, woordenschat, voorlezen, kijken), sociaal-emotionele ontwikkeling, motorische en zintuiglijke ontwikkeling en rekenprikkels. Bij elke activiteit staat per leeftijdscategorie beschreven wat de kinderen gaan doen en welke doelen en woorden daarbij een rol spelen. Dreumesen en peuters leren alle woorden. Voor baby’s staan 2 woorden centraal, aangegeven in een andere kleur (paars). 

Uitbreiding en ideeën

Het is mogelijk om activiteiten uit te breiden, bijvoorbeeld voor kinderen die meer uitdaging nodig hebben: raadpleeg de onderdelen ‘uitbreiding’ en ‘ideeën’ in het activiteitenkatern. Voor bijna 4-jarigen is er een extra thema, ‘Ik ga naar de basisschool’, als voorbereiding op groep 1.

Taalvaardigheid

Uk & Puk is geschikt voor kinderen die meer én minder taalvaardig zijn. Het programma heeft ook veel te bieden voor kinderen voor wie het Nederlands niet de eerste taal is.

---

VVE-programma

Het programma Uk & Puk is opgenomen in de Databank Effectieve Jeugdinterventies en is daarmee door de Erkenningscommissie Interventies erkend als effectief VVE-programma. Door te werken met Uk & Puk vergroot je de ontwikkelingskansen van VVE-doelgroep-kinderen.

Vanuit het Rijk en gemeente is er subsidie om Uk & Puk en/of de bijbehorende training aan te schaffen. Neem contact op met jouw gemeente om te vragen hoe zij dit geregeld hebben en waar je subsidie voor krijgt. Dit verschilt namelijk per gemeente.

Om Uk & Puk als VVE-programma zo goed mogelijk te gebruiken is er een training ontwikkeld door CED-groep.

---

Leidstervaardigheden

Een jong kind moet vooral kind zijn, zodat het zich vrolijk en vrij kan ontwikkelen. Uk & Puk focust daarom niet op toetsing, maar op spelen, ontdekken en groeien. Daarbij is een actieve rol weggelegd voor jóú, de pedagogisch medewerker. Jij bent degene die de nieuwsgierige aagjes op de juiste momenten ondersteunt, informeert, bijstuurt en ruimte geeft. Uk & Puk geeft hiervoor concrete aanwijzingen: de leidstervaardigheden.

Leidstervaardigheden bij elke activiteit

De basis van Uk & Puk is ‘respect voor autonomie’. Het betekent dat je vertrouwen hebt in de mogelijkheden van kinderen en hun de kans geeft om zelf dingen te ontdekken. Daarbij staan drie leidstervaardigheden centraal.

Jij biedt kinderen:

1. emotionele ondersteuning;
2. informatie en uitleg;
3. structuur en grenzen.

Al deze vaardigheden zijn nodig om de ontwikkeling van kinderen te stimuleren. Uk & Puk helpt je op elk punt met concrete aanwijzingen. Indien gewenst zijn er observatielijsten beschikbaar.

---

Thuis

De basis van elk kind ligt thuis. Daarom geeft Uk & Puk ouders een actieve en betrokken rol en stimuleert hen om ook thuis met de thema’s en activiteiten aan de slag te gaan. Dit gebeurt met het speciale ouderprogramma ‘Uk & Puk Thuis’, een map vol inspiratie om een optimale omgeving te creëren voor de ontwikkeling van baby’s, dreumesen en peuters.