Door Monique van Hest, docent bij Fontys Hogescholen in Tilburg en eigenaar van MooJ-media.
Al vanaf het eerste moment dat ik het internet op ging, ben ik gek op de mogelijkheden die de online wereld biedt. Het is toch bijzonder dat we zo kunnen samenwerken met mensen aan de andere kant van de wereld, nieuwe muziek kunnen ontdekken of kunnen actievoeren? Ik ben dus een mediajunkie, moet ik bekennen. En daar is niks mis mee. Tenminste, zolang het over mezelf gaat.
Als volwassene ken ik de valkuilen van internet, en weet ik dat ik niet alles moet geloven wat ik online tegenkom.
Ik besef dat ik – als ik geen speciale tools gebruik – veel van mijn privacy weggeef door wat ik online deel. Een kind beseft dit niet meteen. Dat moeten wij ze leren.
Toen onze kinderen (nu 16, 14 en 10 jaar) kleuters waren, wist ik precies hoe ik ze mediawijs zou maken. Ze zouden – streng doch rechtvaardig als ik ben – geen telefoon krijgen voordat ze op de Middelbare School zaten. En zeker niet op internet mogen zonder mijn toezicht. YouTube filmpjes kijken? Ik zou er naast gaan zitten. Social Media als Hyves (Facebook was toen nog geen grote speler in Nederland) en later WhatsApp en SnapChat? Zeker weten dat ik de chats zou screenen, en met hen in gesprek zou gaan als er onbetamelijke zaken zouden spelen. Dat was de theorie.
De praktijk blijkt weerbarstiger. De mobieltjes van de meiden waren er al in groep 7. In het begin keek ik mee op Internet en naar hun chats, nu check ik op de iPad van mijn zoon (hij heeft nog geen telefoon) hooguit de zoekgeschiedenis. Meekijken naar YouTube-filmpjes doe ik zelden. Ik moet er niet aan denken dat ik de vlogs van infuentials als Enzo Knol, Monica Geuze of Ana Nooshin moet uitzitten. Laat staan de how-to-video’s van voetbaltrucs die onze jongste steeds weer opnieuw bekijkt. Ik ben niet de doelgroep en wil mijn tijd daar niet aan verspillen.
Ik weet dus wel wát mijn kinderen kijken, maar ben het er niet altijd mee eens. Toch verbied ik ze niet om ernaar te kijken. Want die – in mijn ogen – nutteloze filmpjes hebben er wel voor gezorgd dat mijn zoon nu al (bijna) vlekkeloos Engels spreekt. En mede dankzij de sociale media hebben mijn dochters nog steeds contact met hun hartsvriendinnen.
Bovendien hebben ze het recht om – naast alle serieuze verplichtingen – te ontspannen. Om te kunnen Netflixen of te chatten met hun vrienden of vriendinnen zonder dat ik ze bespioneer. Mijn dochters zien me trouwens al aankomen. Zij willen privacy en ik vind ook dat ze daar recht op hebben. Het is hun leven. Ik heb losgelaten.
Wel praat ik met hen over de hoeveelheid tijd die ze doorbrengen op hun apparaten, en over het belang van afgesloten accounts. Dat ze moeten nadenken over wat ze delen, niet alleen vanwege privacy, maar ook omdat ze er wellicht later spijt van krijgen. Over dat het belangrijk is dat ze niet alleen een online leven opbouwen, maar dat ze ook afspreken met vrienden in het ‘echte’ leven. En dat doen ze gelukkig ook. Die afspraken lopen – hoe kan het ook anders – via een chatsessie. Want uiteindelijk ís dat tegenwoordig ook onderdeel van het échte leven.
Ik vertrouw er op dat mijn kinderen – als er iets (online) speelt – naar mij of een andere volwassene gaan om erover te praten. Naïef? Wellicht. Maar vroeger zagen ouders ook niet alles wat hun kinderen deden. Dat is nu niet veel anders. Ik ga er vanuit dat we een basis hebben gelegd waardoor onze kinderen bewust met media zullen omgaan. Wat mij betreft leg je die basis niet (alleen maar) door te monitoren, maar vooral door het gesprek te blijven aangaan. Thuis en op school. Want dat de toekomst zich grotendeels online zal (blijven) afspelen, daarvan ben ik overtuigd.
Monique van Hest is docent bij Fontys Hogescholen in Tilburg en is daarnaast eigenaar van MooJ-media waar ze boeken, tijdschriften, apps, websites en videoproducties maakt.
