Veelgestelde vragen spraakherkenning Veilig leren lezen kim-versie

Leerlingen kunnen zelfstandig, met online begeleiding, hardop oefenen. De leerkracht kan daardoor tijdens de les leerlingen individueel aan het werk zetten. Door vaker te oefenen, worden er meer leesmeters gemaakt. Bovendien is het beter te controleren dan een kind dat een boekje zit te lezen. En doordat de leerlingen vaker oefenen, zullen ze zich sneller ontwikkelen en dat zorgt voor meer leesplezier.

We zijn al 3 jaar bezig met de voorbereidingen van deze innovatieve module. Vanuit een projectteam is de module in samenwerking met NovoLanguage ontwikkeld en uitvoerig getest.

In voorafgaand onderzoek van de Radboud Universiteit zijn 44 scholen betrokken in diverse feedbackcondities en zijn leerkrachten, leerlingen en ouders bevraagd op bevindingen en wensen.

Later hebben zo’n 100 scholen, in zowel Nederland als Vlaanderen, de module in de klas getest als onderdeel van een pilot. Tijdens deze test is ook aandachtig gekeken naar dialect en andere factoren (bijvoorbeeld het missen van voortanden door wisselen), zodat de woorden in alle vormen goed gecheckt worden.

Lees meer over de ontwikkeling van de spraakherkenning in Veilig leren lezen in het artikel Veilig leren lezen met spraakherkenning.

In de leerlingsoftware is in de speeltuin de nieuwe module spraakherkenning ingebouwd. Zoem legt uit wat je moet doen en vervolgens kan de leerling zelfstandig aan de slag met het hardop lezen van de oefeningen. Is het woord of de zin niet goed gelezen, dan vraagt de computer om het nog een keer te lezen. Als het dan nog steeds niet gelukt is, dan leest de computer het woord of de zin met de juiste uitspraak voor.

Om de module Spraakherkenning bij de Leerlingsoftware Veilig leren lezen op een juiste manier te gebruiken heb je een koptelefoon met microfoon nodig.

Bij gebruik van de Spraakherkenningsmodule van Veilig leren lezen is een afgesloten ruimte zonder ruis voor een optimaal resultaat het allerbeste. Maar in de praktijk werkt dat natuurlijk niet zo. Tijdens de pilot hebben we de leerlingen bewust laten testen in de klas en op de gang, aangezien dat meer aansluit bij de praktijk. Het merendeel van de leerkrachten gaf aan dat dit prima gaat.

Vanaf 1 maart 2023 is de Spraakherkenningsmodule, zowel in Nederland als Vlaanderen, beschikbaar in de leerlingsoftware van Veilig leren lezen kim-versie. De module is ook in beide landen getest. Het is niet nodig om je hiervoor aan te melden en er zijn geen extra kosten aan verbonden.

Jazeker, maar we blijven door ontwikkelen. Ook na livegang!
Voordat een module als spraakherkenning kan worden ingezet op scholen moet deze goed worden onderzocht. Dat begint met een onderzoek binnen onze organisatie en via pilotscholen. Maar ook nu we de technologie in de praktijk gaan brengen is doorontwikkeling continu nodig. Waarom? Om de spraakherkenner nog beter te kunnen trainen op kinderspraak en om de feedback te optimaliseren.

We zijn de mogelijkheden om resultaatweergave voor de leerkracht in te bouwen aan het inventariseren. Op dit moment kan je de resultaten niet terugzien. De focus ligt immers niet op het toetsen van leerlingen, maar op het motiveren voor leren lezen. Ook de feedback naar de leerling zal in die zin verder verbeterd worden.

Je kunt de spraakherkenningsmodule alleen in de leerlingsoftware op school gebruiken. De thuisversie beschikt niet over deze module.

De reden hiervoor is dat vanwege privacy-wetgeving de toestemming voor audio-opnames die je als leerkracht moet geven niet geldig is voor thuisgebruik.

Per instapmoment staan er oefenpagina’s klaar uit Veilig & vlot. Alleen de verplichte even herhaalpagina’s per letter en woordtype uit Veilig & Vlot zijn momenteel beschikbaar om mee te oefenen.

De spraaktechnologie van Novolanguage, waar Veilig leren lezen gebruik van maakt, is in staat om te beoordelen of datgene wat er gezegd is ook overeenkomt met wat er staat. Daarin verschilt de technologie van de standaard spraakherkenningstechnologieën op de markt, zoals Google Speech. 

Voor het aanvankelijk lezen is dat een belangrijke vereiste, omdat de leerling ook op woordniveau moet oefenen en de spraak direct beoordeeld moet kunnen worden in relatie tot wat er staat.

Een andere uitdaging voor spraakherkenning bij aanvankelijk lezen is dat leerlingen in eerste instantie nog niet vlot lezen en woorden vaak niet in één keer uitspreken, maar in delen. Bovendien zijn de meeste spraakherkenners gebaseerd op spraak van volwassenen: de beoordeling van kinderspraak is dus nog een aparte uitdaging.

Lees meer over de ontwikkeling van de spraakherkenning in Veilig leren lezen in het artikel Veilig leren lezen met spraakherkenning.

De spraakherkenning in de Veilig & vlot-module is ontwikkeld voor Nederlandse en Vlaamse scholen. De Nederlandse scholen gaan in de leerlingsoftware met de Nederlandse versie aan de slag. De Vlaamse leerlingen gaan in de leerlingsoftware aan de slag met de Vlaams gesproken versie.

Voorafgaand het werken met de Veilig & vlot-module is vereist dat de leerkracht hiervoor per leerling toestemming geeft in het dashboard (leerkrachtsoftware). Die toestemming impliceert dat Zwijsen de beschikking krijgt over de opgenomen spraakdata.
De leerlingen mogen alleen op school met deze module werken. Dit heeft te maken met privacy: thuis zouden ook achtergrondgesprekken mee opgenomen kunnen worden.

Je krijgt deze melding als iemand bij de vraag of het gebruik van de microfoon is toegestaan, op blokkeren heeft geklikt.

Hoe je die blokkering opheft is afhankelijk van de browser en het soort apparaat waarop gewerkt wordt. Op een pc of laptop met Chrome-browser doe je het als volgt:

• Klik op F11 zodat de browserbalk zichtbaar wordt.
• Klik in de browserbalk op het slotje dat voor de url staat.
• In het menu daaronder, zet je met de schuifbalk de microfoon aan.
• De browser vraagt om de webpagina opnieuw te laden.
• Klik bovenaan op opnieuw laden.
• De leerling kan nu terugwerken met de Veilig & vlot-module. Klik op F11 om het scherm terug te maximaliseren.

Binnen Microsoft Edge doe je dit vrijwel op dezelfde wijze.

Mocht je problemen ondervinden tijdens het oefenen met de software, check dan zeker een keer de systeemvereisten. Zo ga je in de optimale omstandigheden aan de slag met de spraakherkenningsmodule in de Veilig leren lezen leerlingsoftware voor op school.