Uitleg Pit Taal
Pit
Pit werkt toe naar duurzame, functionele taalvaardigheid voor alle leerlingen! Daarom werk je met de gehele groep eerst aan een stevig fundament.
Pit is ons antwoord op de vraag wat modern taalonderwijs nodig heeft. We hebben geluisterd naar wensen en ideeën van taalkundig specialisten, leerkrachten en natuurlijk de leerlingen. Zo kwamen we tot het Pit-principe: planmatig, interactief leren en gericht op transfer.
Pit Taal in het kort
- Per twee lessen staat er één leerlijn centraal
- Doorlopend aandacht voor woordenschat
- Strategisch leren volgens het Pit-principe
- Pitstop-lessen voor evalueren, herhalen en toepassen
Organisatie
Opbouw en structuur
Het jaarprogramma van Pit bestaat uit zes blokken van vijf weken, plus drie herhalingsweken. In elk blok (4 lesweken) behandel je twee hoofdstukken. Per twee lessen staat één leerlijn centraal. Elke vijfde les is een Pitstop-les of projectles.
In elk hoofdstuk komen de vijf leerlijnen aan bod, spreken & luisteren, woordenschat, lezen, taal verkennen en schrijven. De leerlijnen hebben elk een eigen kleur in de methode en worden in een vast ritme aangeboden. Zo weten leerlingen altijd precies wat ze aan het leren zijn.
‘Mijn leerlingen gaan duidelijk vooruit in kennis en skills. Die groei is fantastisch om te zien. Ik word daar altijd heel enthousiast van.’
Esther Koster, basisschool De Bangert in Andijk
Het instructiemodel
Pit Taal & Spelling gaat uit van het directe instructiemodel en varianten daarop. Dit model gaat uit van vier fasen: introductie, instructie, verwerking en reflectie.
Differentiatie
Pit Taal biedt elke leerling een leerroute naar succes. In een handomdraai pas je de lesstof aan op ieders niveau. De differentiatiemogelijkheden in aanpak, tijd en aanbod zijn al verwerkt in het materiaal.
Alle leerlingen werken eerst aan een stevige basis in hun leerwerkschrift. Het leerwerkschrift is er in twee varianten: Basis voor de gemiddelde en taalsterke leerlingen en Maat voor leerlingen die meer ondersteuning nodig hebben. Zij werken naar hetzelfde doel toe als eerstgenoemde groep, maar volgen een andere aanpak.
Voor leerlingen die na het werken in het leerwerkschrift extra uitdaging kunnen gebruiken is er Pluswerk. Pluswerk is een apart schrift voor de leerlingen die extra uitdaging kunnen gebruiken (na het werk in het leerwerkschrift) en bevat veel verdieping en verrijking.
Met Pit kun je goed differentiëren. Lees hieronder hoe:
Differentiëren in aanpak
- Pre-teaching
- Verlengde of verkorte instructie
- Modeling
- Coöperatieve werkvormen
Differentiëren in tijd
- Compacten
- Cheeta-opgaves voor snelle leerlingen
- Meer gesloten opgaven voor Maat
Differentiëren in aanbod
- Leerwerkschrift Maat voor leerlingen die meer ondersteuning nodig hebben
- Pluswerk voor verdieping en verrijking
- Spitswerk voor verrijking en verbreding
- Aangepaste leerroutes voor passende perspectieven
Uitbreiding woordenschat
In Pit is woordenschatuitbreiding de spil met drie aspecten: woorden leren, woorden leren te leren en over woorden leren. Hierdoor kunnen leerlingen zelfstandig hun woordenschat uitbreiden, in de thematische Pit-projecten maar ook daarbuiten. Elk jaar krijgen leerlingen ca. 600 nieuwe (schooltaal)woorden aangeboden in drie categorieën:
Kijkwoorden: concrete woorden die zichtbaar worden gemaakt met een plaatje.
Leeswoorden: abstracte woorden die leerlingen aangeboden krijgen in een zin. Dankzij de context van de zin kunnen ze de betekenis ervan achterhalen.
Weetwoorden: woorden in de context die bekend zouden moeten zijn of waarvan de betekenis met behulp van woordleerstrategieën achterhaald kan worden.
Eigenaarschap
Hoe zorg je voor eigenaarschap bij leerlingen en houd je zicht op hun ontwikkeling? Met de Pitstop-les! Iedere vrijdag (les 5 en les 10) kijken de leerlingen terug op wat ze hebben geleerd. Met deze formatieve evaluatie zien jij en je leerlingen precies welke doelen zij beheersen en wat ze nog moeten oefenen. De vordering houden ze bij op de doelenkaart en in hun groeischrift.
Ontdek zes manieren waarop Pit formatief evalueren in de praktijk brengt in het artikel Geef leerlingen de regie over hun leerproces met taalmethode Pit

Pit verbindt
Veel scholen geven taal als geïsoleerd vak. Maar eigenlijk is dat zonde: je kunt het met zóveel vakgebieden en thema’s verbinden! Pit helpt je deze verbinding te vinden. Onder meer via (optioneel) aanvullend materiaal als Pit Projecten, ‘Filosoferen met Pit’ en ‘Redeneren met Pit’. Maar ook via de leerlijn Lezen of met Pit Burgerschap. Zo geef je een extra boost aan de taalvaardigheid van je leerlingen.
Pit Projecten
Wil je begrijpend lezen integreren in je taalonderwijs? Dat kan eenvoudig met de Pit Projecten. In de taallessen van Pit komen alle vaardigheidsdoelen van begrijpend lezen aan bod. Door de taallessen van Pit te combineren met de Pit Projecten, voldoe je volledig aan de kerndoelen voor begrijpend lezen.
In de Pit Projecten gaan leerlingen aan de slag met actuele, aansprekende onderwerpen zoals Invloed op geluk, Kleding van de toekomst en De wereldkeuken. Dit gebeurt volgens het principe van ‘Onderzoekend en ontwerpend leren’: leerlingen doen onderzoek, werken aan een eindproduct en presenteren dat.
In de projecten staan wereldoriëntatie, burgerschap en sociaal-emotionele thema’s centraal. Tegelijk werken leerlingen in de projecten aan hun taalvaardigheden, uitbreiding van hun woordenschat én 21e-eeuwse vaardigheden, zoals digitale geletterdheid.


Burgerschap
Pit Burgerschap is een extraatje, een aanvulling op de reguliere lessen van Pit taal. Pit Burgerschap omvat lesmateriaal voor groep 4 tot en met 8 waarmee je je burgerschapsonderwijs kunt vormgeven. Leerlingen lezen informatie, gaan met elkaar in gesprek, discussiëren en voeren diverse activiteiten uit. Zo werken ze actief aan hun burgerschapsvorming.
Elke week staat één thema centraal van de hoofdthema’s. Onder de hoofdthema’s vallen identiteit, democratie en wereldburgerschap. Onder deze hoofdthema’s vallen diverse subthema’s, zoals vrijheid en sociale media. Voor groep 4 is er materiaal voor twintig weken beschikbaar, voor groep 5 tot en met 8 staan materialen voor maar liefst veertig weken klaar. Hiermee kun je elke week 30 à 40 minuten besteden aan burgerschap.
Lees meer over Pit Burgerschap en de SLO-kerndoelen in het artikel Leerlingen voorbereiden op de samenleving met Pit Burgerschap
Wat is jouw volgende stap?
Contact opnemen
Wil je meer weten over Pit Taal en Pit Spelling? Onze medewerkers staan klaar voor al jouw vragen. Je kunt ons bellen, mailen, een WhatsApp sturen of een afspraak maken.