5 Tips voor een aantrekkelijke rekenhoek in groep 3

Om de overgang van groep 2 naar groep 3 zo klein mogelijk te houden, is het fijn om elementen vanuit de kleuterklas mee te nemen naar groep 3. Bijvoorbeeld de rekenhoek. In een rekenhoek kunnen leerlingen namelijk naar hartenlust experimenteren met allerlei materialen of juist extra oefenen om de leerstof onder de knie te krijgen.

In dit artikel vind je daarom inspiratie om direct aan de slag te gaan met een rekenhoek in groep 3. Met deze 5 tips kun je dus morgen al een aantrekkelijke rekenhoek in de klas introduceren!

Welke domeinen zijn geschikt voor een rekenhoek?

De domeinen meten en meetkunde lenen zich uitstekend voor een rekenhoek. Vaak zijn er rondom deze domeinen minder materialen beschikbaar op school. Je hebt meestal niet voor elke leerling een kassa, een klok, meetmateriaal of weegschalen. Door deze materialen juist in de rekenhoek te plaatsen, krijgen de leerlingen de kans om hiermee te experimenteren voorafgaand aan de leerstof. Na het aanbieden van de leerstof kunnen ze juist nog verder oefenen met een opdracht erbij.

Natuurlijk zijn ook domeinen als getalbegrip en bewerkingen te gebruiken in de rekenhoek. Voor het splitsen kun je bijvoorbeeld een splitsbuis in de hoek plaatsen. Eerst laat je ze hiermee vrij aan het werk. Na het introduceren van het splitsen, koppel je er misschien een opdracht aan.

Bij de start van ieder blok, zie je in het blokoverzicht van de handleiding van Semsom met welke materialen de rekenhoek ingericht kan worden. Bekijk ook dit filmpje met een aantal leuke tips.

Wanneer zet je de rekenhoek in?

Je kunt de rekenhoek op 2 momenten inzetten: tijdens of buiten de rekenles.

Tijdens de rekenles

Je kunt heel goed de rekenhoek onderdeel laten uitmaken van je rekenles. Deze leerlingen werken dan niet in het werkboek, maar verwerken de leerstof in de rekenhoek. Op deze manier verwerken de leerlingen de leerstof op een andere wijze. Juist door te handelen en te ervaren. Zorg er dan wel voor dat de materialen en eventuele opdrachten in de rekenhoek aansluiten op de doelen waarmee je aan het werk bent. Je kunt er ook voor kiezen om de leerlingen in de rekenhoek te laten werken nadat ze klaar zijn met het rekenwerk.

Tip: Houd een aftekenlijst bij zodat iedere leerling aan bod komt.

Naast de rekenles

Je kunt de rekenhoek ook gebruiken om extra te oefenen of te verdiepen. Creëer bijvoorbeeld in de middag speel-leertijd, net zoals bij de kleuters. In dit middagprogramma laat je alle vakgebieden terugkomen. Voor rekenen kun je dan onder andere de rekenhoek gebruiken. Wanneer je elke middag bijvoorbeeld twee onderdelen van het speel-leertijd doorloopt, is aan het eind van de week iedereen in de rekenhoek aan de slag geweest. Het is extra leuk wanneer je de speel-leertijd koppelt aan een thema.

Wat moet er in een rekenhoek?

In de rekenhoek moet eigenlijk altijd schrijfwaren en (ruitjes)papier liggen. Hier kunnen de leerlingen van alles op noteren. Denk aan:

• Het opschrijven van de splitsingen. Wanneer leerlingen werken met de splitsbuis schrijven ze de splitsingen op eigen niveau op (door te tekenen of te schrijven).
• Het noteren van meetresultaten.
• Het tekenen van aantallen na het pakken van een getal.
• Het natekenen van patronen.
• Het schrijven van de sommen die gemaakt zijn met dobbel of dominostenen. 

Zet de rekenhoek in ieder geval niet vol met rekenmaterialen. Hierdoor raken de leerlingen het overzicht kwijt en weten ze niet waarmee ze aan de slag moeten. Kies daarom heel bewust welke materialen je in de rekenhoek plaatst. Dit kunnen materialen zijn die aansluiten op een weekdoel, meet- en meetkunde doelen (waarvan weinig materialen beschikbaar zijn) of juist te maken hebben met het onderhouden van doelen. Wil je wel meerdere doelen tegelijkertijd oefenen? Lees dan tip 1.

Tip 1: Wat te doen als je geen ruimte hebt

Een veelgehoorde reden om geen rekenhoek in de klas te hebben is: geen ruimte. Ruimtegebrek hoeft echter geen reden te zijn om een rekenhoek achterwege te laten. In plaats van een fysieke hoek kan je ook denken aan een kast met rekenmaterialen. De leerlingen halen een la of bak uit de kast en gaan op de eigen plek (of op de gang) aan de slag met het rekenhoekdoel. Op deze manier kun je dus meerdere doelen tegelijkertijd in laten oefenen.

Daarnaast kan een rekenhoek op de gang. Je hebt niet veel ruimte nodig om een hoek te creëren. Zeker omdat je de hoeveelheid aan materialen wilt beperken. Wil je dit liever niet? Dan kun je misschien met een kleuterklas afspreken dat je daar gebruikmaakt van de rekenhoek.

Tip 2: Laat de leerlingen meedenken over de invulling

Leerlingen hebben vaak leuke ideeën of materialen die goed passen in de rekenhoek. Geef de leerlingen deze ruimte. Hierdoor wordt de rekenhoek breder gedragen en voelen leerlingen zich er verantwoordelijk voor. Het opruimen gaat dan waarschijnlijk ook wat beter.

Tip 3: Gebruik je thema of de seizoenen

In de herfstperiode krijg je vaak tassen vol met herfstmateriaal. Deze materialen kun je uiteraard gebruiken voor op een thematafel, maar denk ook eens aan de rekenhoek. Tijdens een Sinterklaasperiode kun je (nep)pepernoten of chocoladeletters gebruiken voor in een winkel. Tijdens de Kerst zijn er kerstballen. Bij Pasen eieren. Maar ook andere thema’s lenen zich uitstekend om je rekenhoek om te toveren rondom het thema waarin je werkt. Juist door het aan te passen aan het thema of het seizoen waarin je werkt, gaat het meer leven.

Tip 4: Prentenboeken

Leg prentenboeken in de hoek waar leerlingen mee kunnen rekenen of tellen. Er zijn veel rekenprentenboeken op de markt. Door die een plekje te geven in de rekenhoek gaan leerlingen vanzelf tellen en misschien ook wel lezen. Dan heb je twee vakgebieden gelijk gecombineerd.

Tip 5: Er is meer dan alleen een rekenhoek

Wanneer je de smaak te pakken hebt met het werken in hoeken, denk dan ook aan de bouwhoek. De bouwhoek is heel geschikt voor leerlingen in groep 3 (en hoger). Waar het bij de kleuters nog gaat om veel experimenterend bouwen, geef je de leerlingen in groep 3 een specifieke opdracht mee. Zoals: bouw een kasteel na of maak een bouwtekening bij je gebouw zodat anderen het weer kunnen bouwen. Teken de zijaanzichten van het gebouw. Bouw het na met kleine blokken. Er zijn mogelijkheden genoeg.

Extra tip: Vaak kun je gewoon gebruikmaken van de bouwhoek van de kleuters wanneer die buiten spelen!

Daarnaast is een winkel ook het hele jaar te gebruiken. De winkelhoek kun je elke keer weer aanpassen rondom het thema waarin je werkt: dierenwinkel, museum en of supermarkt. Bij een thema over ridders en kastelen gaat het misschien wat lastig, maar verder is er altijd wel een link met een kassa te bedenken.

Wat is een splitsbuis?

In Semsom wordt verwezen naar een splitsbuis. Een splitsbuis kun je zelf maken, bijvoorbeeld met een pvc pijp of keukenrol. Hier zie je een voorbeeld. Je kunt er natuurlijk ook gewoon een broek voor gebruiken, zolang het maar 1 ingang heeft en 2 uitgangen.

Over de auteur: Petra Kroon is leerkracht van groep 3 en auteur van rekenmethode Semsom. Ze heeft de Master SEN-opleiding afgerond gericht op leren en gedrag, is rekencoördinator en is de oprichtster van www.derekenhoek.nl. In 2017- 2019 won ze de Drentse onderwijsprijs met haar vernieuwde aanpak van het rekenonderwijs in groep 3.