Wie schrijft, die blijft: óók in de vakantie!
In de zomervakantie gaat de aandacht van ouders en leerkrachten vaak uit naar het blijven lezen. Door elke dag vijftien minuten te lezen, kun je de welbekende ‘zomerdip’ voorkomen. Maar dat het óók belangrijk is om thuis regelmatig te oefenen met schrijven, bewijzen diverse recente onderzoeken. Meer kinderen dan normaal hebben tijdens de coronaperiode namelijk moeite gekregen met leesbaar schrijven. Gelukkig is er ook wat aan te doen: op een speelse manier thuis oefenen.
‘Meer dan in andere jaren hebben kinderen moeite gekregen met leesbaar schrijven.’
In de jaren tijdens corona heeft het onderwijs veelal op afstand plaats moeten vinden. Tijdens de online lessen ging de aandacht vaak uit naar de basisvakken: rekenen, lezen en taal. Het schrijfboekje ging óók mee naar huis, maar dat werd er in veel gevallen een beetje ‘bij’ gedaan. Tijd over? Maak dan een bladzijde in je schrijfschrift. ‘En dat heeft gevolgen gehad,’ aldus Marion van der Meulen (onderwijskundige en o.a. auteur van de schrijfmethode Pennenstreken). ‘Meer dan in andere jaren hebben kinderen moeite gekregen met leesbaar schrijven.’
Kinderen zijn minder goed gaan schrijven
Uit diverse onderzoeken blijkt dat het handschrift van kinderen op twee manieren slechter is geworden:
- Kinderen hebben het handschrift minder goed geautomatiseerd (dus dat je het handschrift kunt gebruiken zonder na te hoeven denken over de vorm van de letters).
- Kinderen hebben de vorm van letters minder goed geleerd. Dit speelt vooral in groep 3 en 4.
Gevolgen thuisonderwijs voor het handschrift
Volgens Van der Meulen is de achteruitgang van het handschrift van kinderen een logisch gevolg van het thuisonderwijs. ‘Een schrijfles op school wordt gestart met uitgebreide instructie waarbij de kinderen via filmpjes oefeningen niet alleen de vorm van de letter leren, maar ook het traject dat je pen moet maken om de lettervorm te schrijven. Dit zogenaamde ‘lettertraject’ (op welke plek je de letter begint bijvoorbeeld, red.) is belangrijk bij het automatiseren van de letters. Doordat leerkrachten hier tijdens het thuisonderwijs geen goed zicht op hebben gehad, is niet duidelijk of het aanleren van de letters overal op de juiste manier is gebeurd.’
Afname schrijven door computerwerk
Ook door de vele computeropdrachten zijn kinderen tijdens corona minder met de hand gaan schrijven. ‘Ook dat heeft gevolgen gehad voor het handschrift van leerlingen in groep 3 en 4,’ zegt Van der Meulen. ‘Omdat schrijven een motorische vaardigheid is die je vooral goed leert door het veel te doen, merken we dat kinderen veel minder geoefend hebben met schrijven. Daardoor voelt het schrijven van kinderen meer dan ooit onwennig en moeten ze steeds na blijven denken over de leesbare letters.’
Observeer en oefen
Is het dan allemaal verloren voor deze ‘corona-generatie’? ‘Zeker niet’ antwoordt Van der Meulen. ‘Door kinderen vanaf het nieuwe schooljaar op school te observeren, goed op te letten of de lettervormen en lettertrajecten goed gemaakt worden en meteen te verbeteren als geconstateerd wordt dat er iets fout is geoefend, kan er veel worden verbeterd aan de handschriften van de kinderen. Daarnaast helpt het om kinderen vooral in deze zomerperiode extra te laten oefenen. Niet alleen met de materialen van school, maar ook met materialen die gemaakt zijn om kinderen plezier te laten beleven aan oefenen.’
Thuis oefenen in de zomervakantie
Als ouder kun je thuis veel doen aan het verbeteren van het handschrift van je kind. Hoe? Met de schrijfkoffertjes van Zwijsen maakt je kind op een speelse manier kennis met letters. En dat óók nog op een manier die aansluit op school. De bekende lettertrajecten uit Pennenstreken komen terug op de schrijfkaarten in deze koffertjes. En door de uitwisbare stift zijn de kaarten steeds weer opnieuw te gebruiken. Dus maak je een keer een fout? Helemaal niet erg. Oefening baart kunst. En dat geldt zéker voor het leren schrijven.
Veel schrijfplezier!