‘Verhalen vertellen waarin ze zelf de hoofdrol spelen’

De eerste schooldag

Ik wil niet naar school! gaat over voor het eerst naar school gaan. Waarom wilden jullie over dit onderwerp een boek maken?

Rindert: ‘Door Uitgeverij Zwijsen werd ik gevraagd of ik een boek over de eerste schooldag wilde schrijven. Ik ben zelf gediplomeerd kleuterleider, dus ik weet de trucjes om een kind over de streep te trekken. Verhalen vertellen waarin ze zelf de hoofdrol spelen, is een van deze trucjes.’

Natascha: ‘Bij mij moet een onderwerp altijd eerst gaan leven in mijn hoofd. Het moet een beetje bezinken. Rindert vroeg waar ik over wilde tekenen. Ik gaf aan dat ik graag dieren teken. Hij had wel eens een boekje van mij gezien over het lelijke jonge eendje. Zo ontstond het idee over een vogeltje dat niet uit zijn ei wil komen.’

Dus toen werd het de eerste schooldag van een vogeltje?

Rindert: ‘Ja, toen ben ik verder gaan denken. Ik had het idee om over diverse vogels te schrijven, net zoals in een klas met kinderen. Het boek zou gaan over een dwarsliggend kuikentje dat niet uit zijn ei wil komen. Daarbij dacht ik aan wat kinderen doen op school. Dit heb ik toen als inspiratie gebruikt voor wat vogels zouden doen in de klas.’

Van eerste opzet tot écht boek

Samen een prentenboek maken is vast heel bijzonder. Hoe gaat dat precies?

Rindert: ‘Eerst schrijf ik de eerste versie van het verhaal. Deze stuur ik dan naar Natascha en de redactie. Zij geven altijd goede suggesties en dan pas ik weer van alles aan. Natascha gaat aan de slag met schetsen en indelen. Ik vind dat de illustrator de ruimte moet hebben om de scènes te kiezen. Nadat ik de schetsen gezien heb, ga ik de tekst aanpassen aan de schetsen. Ik vind het overbodig om ook te schrijven wat je al op de prenten ziet. Prenten en tekst moeten naar elkaar toegroeien en een eenheid vormen. Als het goed is, vertellen tekst en tekeningen samen een verhaal en vullen zij elkaar aan. Alles gaat in goed overleg. We waren het over alles eens en het was fijn samenwerken.’

Natascha: ‘Ik vond het echt heel fijn. De tekst en illustraties ontstonden bijna tegelijk. Rindert is een heel aardige man. Als je in je eentje bezig bent, dan vergeet je nog wel eens dingen. Met input van buitenaf word je vaak alleen maar beter. Je wordt gedwongen om over je keuzes na te denken.’

Vogels spotten

Er zijn natuurlijk eindeloos veel vogelsoorten. Hoe kies je welke vogels je gaat tekenen?

Natascha: ‘De vogeltjes moesten nestvlieders zijn. Dit zijn vogeltjes die als ze uit het ei komen direct ook wat kunnen. Dit leek mij het leukst. Ik ben toen onderzoek gaan doen naar welke vogeltjes dit dan zijn en wat ze wel en niet kunnen. Jonge musjes hadden me ook heel leuk geleken om te tekenen, maar deze kunnen de eerste weken dat ze uit het ei komen niks. Ik wilde wel dat alles klopte.’

En dan heb je een aantal vogels gekozen. Ga je dan aan de slag?

Natascha: ‘Ik ga eerst een heleboel plaatjes en foto’s verzamelen zodat ik goed weet hoe de vogeltjes eruitzien. Ook lees ik me goed in over de vogels; hoe ze zich gedragen en hoe ze zich bewegen. Daarna ga ik aan de gang met alle informatie en teken ik ze heel abstract of juist heel gedetailleerd.

Ik heb zelf twee eenden en twee kippen. Zij lopen ook op ons terras. Als ik dan aan het werk was, gingen ze voor mijn werkkamerraam zitten tokken. Dit was heel leuk in combinatie met wat ik aan het doen was. Ik had overal vogels om mij heen.’

Rindert: ‘Ik vind deze stijl heel bijzonder. Ik kende het werk van Natascha, maar toen ik de prenten voor dit boek zag was ik diep onder de indruk. Dit was het mooiste wat ik van haar werk gezien had.’

Bijzondere illustratie techniek

Ja, je ziet dat Natascha een heel speciale techniek heeft gebruikt voor deze illustraties. Hoe ging je precies te werk?

Natascha: ‘Ik merkte dat ik op een bepaald moment te veel doorschoot in het polijsten van mijn werk. Ik vind het zelf eigenlijk veel leuker als er soms iets misgaat, zodat je juist kan zien hoe iets gemaakt is. Dat heb je met deze techniek heel erg. Het is veel experimenteler.

Ik schets altijd eerst de platen. Deze scan ik dan weer zodat ik ze kan bewerken op mijn computer. Op de computer kijk ik naar de compositie en kleuren. Ik maak bijvoorbeeld de nek van de juf nog veel langer of de pootjes van de struisvogel meer in een X-vorm. Als ik tevreden ben, print ik het weer en trek ik de schetsen over. Die tekeningen snij ik uit. Daarna verf ik alles in een egale donkere kleur en voeg ik lichte kleuren toe. Het pinguïnnetje was eerst donkerblauw en daar heb ik steeds meer lichtere kleuren aan toegevoegd.’

Foto: Auteur Rindert Kromhout en Illustrator Natascha Stenvert

Een origineel verhaal

Wat vonden jullie het leukst aan het bedenken en maken van dit boek?

Rindert: ‘Ik vind het een heel origineel idee. Een kuiken dat niet uit zijn ei wil komen en naar school moet van zijn moeder. En prenten zijn heel leuk voor alle kinderen, op elke bladzijde zijn de kuikens terug te vinden.’

Natascha: ‘Bij mij gaat het altijd in fases. Ik vind het schetsen altijd heel leuk, maar dit is wel heel intensief. Eigenlijk vind ik elke fase interessant, zeker als je weer aan een nieuwe begint. Het handmatige werk is heel prettig, maar ook het computerwerk is heel leuk omdat je dan ziet of de platen worden zoals je ze in gedachten had.’

En tot slot: er zijn heel wat jonge vogels in het boek terechtgekomen. Zelfs een pinguïnkuiken. Maar wat is nou jullie favoriete kuiken?

Natascha: ‘Mijn lievelingsvogeltje is de meerkoet omdat het zo’n lelijk, klein vogeltje is.’

Rindert: ‘Mijn lievelingsvogel in dit boek is ook het meerkoetkuikentje.’