7 tips voor nog meer inclusiviteit in de klas
Code D is een eigentijdse methode voor wereldoriëntatie met gevarieerde teksten, foto’s, illustraties en burgerschapslessen waarin hopelijk iedereen zich herkent. Omdat inclusiviteit altijd en overal aandacht verdient, schreef het COC deze praktische tips voor nog meer inclusiviteit in de klas.
Tip 1: Inleving
Zet in op inleving. Mooie en aangrijpende verhalen over mensen die anders zijn dan de leerlingen zelf, bijvoorbeeld een andere afkomst, seksuele oriëntatie of beperking, helpen leerlingen om zich in te leven in de verhalen van anderen. Hierdoor ontdekken ze vooral overeenkomsten en wordt de ander minder de ander.
Tip 2: Counterstereotypering
Kinderen kunnen bij beroepen snel denken aan óf mannen óf vrouwen, of mensen met een bepaalde afkomst. Door het tegenovergestelde van stereotypen in lessen te gebruiken, bijvoorbeeld een vrouw die bij de brandweer werkt, kunnen stereotypen worden verminderd.
Tip 3: Boekenkast
Kunnen leerlingen zichzelf of hun omgeving in de boeken herkennen? Herkenbaarheid is belangrijk om een evenwichtig zelfbeeld te ontwikkelen. Daarbij geeft diversiteit de kinderen een open beeld naar de wereld mee. Zo kun je als school boeken met verschillende soorten diversiteit aanschaffen. Vraag je collega’s om ieder schooljaar vijf boeken voor te lezen en te bespreken. Boekentips:
- Donnie op de kermis – Lisa Maschhaupt
- De avonturen van Rutger, Thomas & Paco: De tijdmachine – Thomas van Grinsven
- Het ritme van Ramses – Femke van Oorsouw
- Alle dagen Sneeuw – Fleur Pierets en Rachida Aoulad
- Juf, wat voor haar heb je? – Kamalia Talhaoui
Tip 4: Kleurpotloden
Welke kleur potloden heb je in het klaslokaal liggen? Door te zorgen voor veel verschillende kleuren potloden, wasco en verf zijn kan elk kind zijn eigen huidskleur tekenen. Door verf te gebruiken kunnen de kinderen zelf mengen: een huidskleur past immers niet in een potje.
Tip 5: Huishoek
Hoe ziet de huishoek eruit? Zien kleuters zichzelf of attributen vanuit thuis terug? Denk bijvoorbeeld aan poppen met verschillende huidskleuren, haartexturen en lichamelijke kenmerken maar ook aan keukengerei uit verschillende culturen en een gevarieerde verzameling aan stoffen.
Tip 6: Voorbeelden in lesmateriaal
Het hoeft niet expliciet over diversiteit te gaan. Het is juist sterk als diversiteit op de achtergrond aanwezig is zoals bijvoorbeeld in rekensommen of taalopdrachten. Gaat het altijd over hetero-koppels of Nederlandse namen ? Wissel dit af met andere voorbeelden: de diversiteit van Nederland komt zo terug in je klaslokaal.
Tip 7: Zet belangrijke dagen in het zonnetje
Inventariseer in het begin van het jaar bij de kinderen welke belangrijke (religieuze) dagen belangrijk zijn voor hen en hun families. Divali, Keti Koti, Paarse Vrijdag, … Combineer het met de feestdagen die al op de kalender staan en maak een feestdagenslinger of muur. Betrek de ouders bij het vieren zodat je als school niet alles zelf hoeft te doen.
Extra tip: Podcast Juffen en Meesters op regenboogles
In seizoen 2 van ‘Juffen en meesters op regenboogles’ komen experts en ouders aan het woord. Er wordt elke aflevering een fabel ontkracht en leerkrachten vertellen over een Paarse Vrijdag-lesbrief die zij hebben uitgetest. Luister de podcast via Spotify.
Gratis Paarse Vrijdag-pakket voor basisscholen
Op 8 december 2023 is het weer Paarse Vrijdag. Bespreek diversiteit en respect in jouw groep met het gratis Paarse Vrijdag-pakket voor basisscholen. Thema’s als familiediversiteit, genderstereotypen, overeenkomsten en jezelf zijn, komen op een toegankelijke manier in het pakket aan bod. Het pakket biedt leeftijdsadequate lesbrieven voor elke groep. Met onder andere prentenboeken, kleurplaten, een gedicht, posters, filmpjes en een podcastreeks.
In de handleiding voor leerkrachten staan tips voor ouderbetrokkenheid en het bevorderen van handelingsbekwaamheid in het bespreken van diversiteit in de klas. De lesbrieven en informatie uit het pakket zijn uiteraard ook na Paarse Vrijdag nog bruikbaar, want een veilige school voor iedereen, is elke dag van het jaar even belangrijk.
Bestel het pakket gratis en vrijblijvend op paarsevrijdag.nl/basisschool
Vragen? Neem contact op via: basisschool@coc.nl
Meer weten over Code D
Wereldoriëntatie nieuwe stijl. Dat is Code D. Met kennis, vaardigheden en burgerschap als speerpunten. Leerlingen krijgen les uit een jeugdtijdschrift, met uitdagende kijk- en denkopdrachten.
